y i
  • -anse i -ansy
    9.10.2007
    9.10.2007
    Niektóre rzeczowniki kończące się na -ans mają w słownikach podwójną formę mianownika lm. -anse/-ansy (pasjans, ambulans, dyliżans, romans), inne mają wyłącznie -ansy (szympans, sekans, sekstans, trans), a jeszcze inne tylko -anse (kwadrans, niuans, fajans, rezonans). Czy istnieje reguła pozwalająca rozpoznać przypadek bez zaglądania do słownika (nie zawsze jest pod ręką, a intuicja zawodzi)? Np. fidrygans?, bilans?, uzans?, rothmans (papieros marki Rothmans)?
  • Imiona i nazwiska węgierskie
    9.05.2017
    9.05.2017
    Jak odmienia się węgierskie nazwisko Karolyi? I czy w zapisie węgierskich nazw należy zachować wszystkie znaki diakrytyczne (np. Gödöllő)?
    Pozdrawiam serdecznie
    Dorota
  • Krosna i Moszna
    10.03.2011
    10.03.2011
    Mam pytanie dotyczące odmiany nazw miejscowości Krosna i Moszna (powiat pruszkowski, gmina Brwinów). Spotyka się różne formy odmiany, m.in. Krosna – Krosny/Krosen, Krośnie/Krosnom itd. oraz Moszna – Moszen – Mosznom. Inni stosują odmianę przymiotnikową Moszna – Mosznej (jak dla Mosznej w woj. opolskim) albo rzeczownikową Moszny – Mosznie (np. miejscowa OSP jest zarejestrowana w KRS jako OSP w Mosznie). Proszę o pomoc w ustaleniu poprawnej odmiany.
    Łączę pozdrowienia
    – Mirosława Kosiaty
  • Nazwiska Jużnyj i Biełyj

    14.11.2020
    14.11.2020

    Szanowni Państwo,

    proszę o pomoc w odmianie rosyjskich nazwisk typu: Jużnyj, Biełyj w tekście beletrystycznym. Jak je odmieniać bez spolszczania?

    Dziękuję serdecznie – stała czytelniczka

  • skrócone nazwy instytucji i organizacji
    18.10.2002
    18.10.2002
    Szanowni Eksperci!
    Moje pytanie będzie z rodzaju ortograficznych. Najpierw przykład: „Liderzy Platformy Obywatelskiej spotkali się w miście X. Dyskutowali o przyszłości swojego ugrupowania, przede wszystkim o szansach na wygranie wyborów samorządowych przez platformę (Platformę) w mieście Y”. Moje pytanie dotyczy zapisu słowa platforma – należy je napisać małą czy wielką literą? Czy niepełna nazwa użyta w kolejnym zdaniu, jeśli wiadomo, o jaką organizację chodzi, powinna być zapisana małą czy wielką literą? Z moich obserwacji wynika, że oba sposoby sa praktykowane, np. zapis małą literą w tygodniku Wprost, a dużą literą – w Polityce lub Newsweeku. A może obydwa zapisy są prawidłowe? Dziękuję bardzo i pozdrawiam.
    Aleksandra Sobieraj
  • tnie i ciął
    13.10.2014
    13.10.2014
    Witam!
    Od dawna nurtuje mnie sprawa czasownika ciąć, którego rdzeń zmienia się w zależności od formy gramatycznej. Mówimy: pocięty papier, on ciął, będziemy ciąć, ale również: tnące nożyczki, ja potnę, ona tnie. Czy kiedyś były to dwa czasowniki o odmiennych znaczeniach?
    Z góry dziękuję
    Michalina Wrzalik
  • Tylko: dołączać, przełączać, włączać i załączać

    22.01.2024
    22.01.2024

    Często ludzie używają słów, załanczam , wyłanczam. Czy takie słowa są poprawne

  • tytuły postaci X, czyli Y
    7.10.2011
    7.10.2011
    Szanowni Państwo,
    nurtuje mnie kwestia pisowni wielką literą w odniesieniu do niektórych książkowych podtytułów: takich, które nie są pisane po kropce, a są poprzedzane słowem czyli. Na przykład: „Julia, czyli Nowa Heloiza”, „Zmierzch bożyszcz, czyli Jak filozofuje się młotem”, „Justyna, czyli Niedole cnoty”. Spotkałam się z przypadkami zapisu wielką i małą literą. Czy są też jednoznaczne reguły dotyczące stawiania przecinka w takich tytułach?
    Dziękuję za odpowiedź i pozdrawiam
  • X, czytaj: Y
    3.03.2013
    3.03.2013
    Szanowni Państwo!
    W wypowiedziach dziennikarzy telewizyjnych spotykam się ostatnio z drażniącą mnie (może niesłusznie?) manierą uściślania treści komunikatów za pomocą wyrazu czytaj. Podam przykład: „Ci pracownicy to osoby doświadczone, czytaj: długo pracujące”. Jaka powinna być ocena takich innowacji składniowych? Czy nie nawiązują one do języka artykułów internetowych, w których za słowem czytaj zamieszcza się link do innego tekstu?
    Dziękuję za odpowiedź.
    Dominik
  • X czy Y?
    3.06.2003
    3.06.2003
    Proszę o wyjaśnienie, dlaczego w zdaniu „Prezes to czy nie Prezes?” nie ma przecinka przed czy. Zdanie to pochodzi z trzeciego odcinka konkursu Klasycy od kropki do kropki i wydawało mi się, że należy tutaj postawić przecinek. Dziękuję za wyjaśnienie.
    Jolanta Kurowska
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego